Родова еднаквост и инклузивност во спортот во Северна Македонија |
![]() |
![]() |
![]() |
Понеделник, 10 Февруари 2025 09:31 | |||
Автор: Силвија Митевска, Бојана Јовановска, Елена Кочоска ПДФ од презентација на податоци: Prezentacija_na_podatoci_-_Rodova_ednakvost_i_inkluzivnost_vo_sportot_vo_Severna_Makedonija.pdf
Главниот фокус на истражувањето беше насочен кон вклученоста на жените на раководните позиции, со акцент на анализата на нивната застапеност и структурните и културолошките бариери што го отежнуваат пристапот до ваквите позиции. Исто така, беа опфатени националните политики и нивната усогласеност со меѓународните стандарди, како и перцепциите за учеството на жените во спортот, со цел да се идентификуваат предизвиците и можностите за унапредување на родовата еднаквост во спортот. Наодите покажуваат дека жените се значително помалку застапени на раководни позиции, како што се претседатели и генерални секретари, каде што тие сочинуваат приближно 13% и 17% од позициите, соодветно. Покрај тоа, родовата нерамнотежа е очигледна и во составот на генералните собранија и извршните тела, каде што мажите доминираат со 83% и 77% застапеност. Иако 77% од организациите декларираат дека родовата еднаквост е дел од нивните стратегии, само 27% ја имаат интегрирано во своите статути, а во повеќето случаи таа е делумно спроведена или воопшто не се спроведува. Само 13% од организациите имаат воспоставено родови квоти, а политиките за лица со попреченост се уште помалку присутни и често остануваат на декларативно ниво. Жените со и без попреченост во спортот се соочуваат со бројни бариери при пристапот до позиции на одлучување. Еден од најзначајните предизвици е тоа што спортскиот сектор често се перципира како недостапен и неподдржувачки простор за жени, без воспоставена позитивна и инклузивна спортска клима која би ги поттикнала да се пријават за раководни позиции. Ова произлегува од доминантната машка култура и структури, кои создаваат чувство на исклученост и ја намалуваат мотивацијата за учество на жените. Препораките изработени врз основа на истражувањето се насочени кон унапредување на родовата еднаквост и прашањето на попреченост во спортот. Општите препораки вклучуваат истражувања за родовиот јаз и попреченоста во спортот, јавни кампањи и обуки за подигнување на свеста за еднаквоста и инклузивноста, како и поттикнување соработка со граѓански организации и локални заедници за развој на инклузивни спортски програми. Препораките за креаторите на политики повикуваат на воведување задолжителна родова застапеност од минимум 40% на одлучувачки позиции како услов за државно финансирање, усогласување на спортските закони со меѓународни стандарди за недискриминација, поддршка за женскиот спорт и спортските активности за лицата со попреченост преку буџетски алокации, како и систематско собирање и објавување на родово разделени податоци за транспарентност. Ова е клучно за обезбедување увид во состојбата, следење на напредокот и пред сѐ, поттикнување одговорност кај креаторите на политики и спортските организации. Дополнително, се предлагаат даночни стимулации за проекти кои промовираат инклузивна еднаквост, како по основ на род така и по основ на попреченост. Истражувањето опфати 30 национални спортски федерации, Олимпискиот и Параолимпискиот комитет, со цел да ги идентификува постојните пречки за активно вклучување на жените во спортскиот сектор. Истражувањето користеше квантитативни и квалитативни методи, вклучувајќи примарни и секундарни извори, за да обезбеди сеопфатен увид во родовата динамика во спортските институции.
|